In hoeverre verliep het dekolonisatieproces van Rwanda geweldloos? Hoe kwam dat?

 

De hooglanden van Rwanda en Burundi zijn het laatste deel van Afrika dat Europeanen bereikten in de koloniale uitbereiding van de late 19e eeuw.
De eerste Europeaan die Rwanda betreedt was een een Duitser: Graaf von Götzen. De Duitsers verhuisden in 1897 vanuit Tanzania naar de regio voor de Kaiser. Tegelijkertijd claimden ze Burundi, een apart koninkrijk in het zuiden. Het hele gebied wordt als één kolonie behandeld, bekend als Ruanda-Urundi. Pas in 1903 werd Rwanda een Duitse kolonie. En voordat het land werd gekoloniseerd bedreven de Tutsi's veeteelt en de Hutu's landbouw. Er was sprake van onderlinge samenwerking, maar de Duitse kolonisten maakten onderscheid tussen de verschillende rassen en beschouwden de Tutsi's als superieur.
Het kolonialisme van Duitsland haalde het sociale systeem overhoop, maar verloor Rwanda na de Eerste Wereldoorlog aan de Belgen in 1916. Dat komt omdat de Duitse heerschappij in de koloniën indirect was.
De Duitse invloed was niet uitgebreid.

De Belgische kolonisten uit Belgisch-Kongo nam de beslissing om het lokale bestuur in de handen van de Tutsi's te leggen net als de Duitsers. Hierdoor groeide de haat van de Hutu-meerderheid tegenover de Tutsi-minderheid, omdat het machtsevenwicht in het land Rwanda verschoof. In de volgedende decennia namen de spanningen alleen maar toe. De Hutu's zijn onderworpen aan de gedwongen arbeid van veel Europede kolonies in Afrika en de Tutsi's hielden toezicht. Vanaf 1933 ontving iedereen in Ruanda-Urundi een identiteitskaart die verklaarde of ze Hutu, Tutsi of Twa zijn. Deze Belgische houding, die het onderscheid maakt tussen de rassen, bereidt de basis voor de toekomstig geweld.
In 1959 ontstond de eerste uitbraak van geweld. De Hutu's kwamen in opstand tegen de Tutsi's, waardoor de opstand op een bloedbad uitliep. Het geweld van de Hutu's werd bekend als 'de wind van vernietiging.'

De twee delen van Ruanda-Urundi werden onafhankelijk in 1962. Ruanda, waarin etnisch geweld zich heeft voortgezet in 1960-1961, wordt een republiek. Ruanda werd Rwanda. Daarentegen werd Urundi onafhankelijk als een constitutionele monarchie, maar met opnieuw met een naamsverandering van Burundi.

De eerste presidentsverkiezingen in Rwanda werden gewonnen door Grégoire Kayibanda, de leider van de tijdelijke voorlopige regering. Hij werd in 1965 weer herkozen en heeft zijn positie versterkt toen zijn Parmehutu-partij bij de verkiezingen alle zetels in het parlement veroverde.

De vrede in het land duurde niet zo lang dankzij de weinig stabiele economische situatie en de aanhoudende etnische conflicten. Minister van Defensie, generaal-majoor, Juvénap Habyarimana pleegde op juli 1973 een staatsgreep en bracht de Kayibanda ten val. Hij werd in augustus 1973 president waarin er sprake van een betrekkelijke rust is in zijn regering tussen de etnische groepen.